Wessel’s Yamaha XS650 chopper: Mean & Clean!

Wessel Zwart uit Amsterdam heeft ‘clean en open bouwen’ tot een kunst verheven. Geen overbodige frutsels maar gewoon puur metaal, strak lijnenspel en slimme keuzes. Zijn Yamaha XS650 chopper is daar het levende bewijs van. Maar wat de motor echt glans geeft, is het verhaal dat Wessel erbij vertelt…

Wessel is niet de eerste de beste sleutelaar. Overdag werkt hij als instrumentmaker op het snijvlak van atoom- en molecuulfysica. “Ik maak onderzoeksopstellingen voor onder andere zonnecel onderzoek, biofysica en nano-lithography. Puzzelstukken vinden om toekomstige oplossingen te bedenken voor hedendaagse problemen. En dat terwijl mijn chopper juist een knipoog is naar vroeger”, vertelt Wessel. Die tegenstelling zit ‘m ook in zijn fascinatie voor industriële geschiedenis. Of het nou gaat om de oude draaibanken van het Hembrugterrein, de historie van Philips of het rauwe werkspoorkwartier in Utrecht, Wessel heeft interesse in industrieel vakmanschap. “Die geschiedenis mogen we niet vergeten.”

1 van 8

MOTORVIRUS

Zijn liefde voor tweewielers begon bij BMX. De brommerperiode sloeg hij over, maar het motorvirus sloeg daarna extra hard toe. “Op m’n negentiende haalde ik m’n motorrijbewijs. Urenlang zat ik op het XS650-forum en ik vond het fascinerend waar mensen mee bezig waren.” Maar eerst moest Wessel zijn rondjes rijden op een XS400 vanwege het lichte rijbewijs. De XS650, die uiteindelijk zijn eerste project zou worden, had een bijzonder verhaal. “Mijn stiefvader had ooit een XS650 in de schuur staan, een exemplaar dat was geïmporteerd uit de VS. Hij verkocht ’m destijds aan een oudere man, die na een paar jaar rijden de motor weg zette in een lekke schuur. Toen deze man kwam te overlijden heeft die XS tien jaar in die schuur staan te vergaan. Op een gegeven moment nam de weduwe contact op met mijn stiefvader, met de vraag of hij de motor terug wilde. Zo gezegd, zo gedaan en na al die jaren stond de XS650 weer thuis, alhoewel een stuk roestiger. Tot mijn oog er op viel.”

Sixties choppa’: PW Custom Cycles bouwt Eddie’s Shovel

ANKER

Wessel vervolgt: “Die roestige XS650 liet me niet los. Telkens als ik de kans had, ging ik even kijken bij het oude ding, tot op mijn verjaardag in 2015… Toen kreeg ik de motor cadeau! Dat was het begin. Een eigen XS650! Er zat nog hooi op toen ik ‘m kreeg en het zag eruit alsof-ie als anker van een zeeschip had gediend”, lacht Wessel. “Maar binnen twee weken kreeg ik ‘m weer lopend… Op de meer dan 10 jaar oude benzine die nog in de tank zat!” De Yamaha werd verbouwd in de Bratstyle-look die destijds populair was en zo reed Wessel vijf jaar rond. Ondertussen ging de XS400 weg en kocht Wessel een oude Honda Africa Twin die ook behoorlijk wat liefde en aandacht kon gebruiken. Dankzij zijn vriendschap met Gabriel, kon Wessel aan de slag in de werkplaats van Deathwish Company. Wessel’s eerste echte restauratieproject. Toen de Adventure Bike klaar was, lonkte een nieuw avontuur: Terug naar de XS650. Maar dit keer serieus! “Ik zag een 70’s stijl voor me: Een hardtail frame, grote spaakwielen, peanut tankje en een King & Queen zadel.” Dat betekende werk aan de winkel…

LACHSPIEGEL

Wessel besloot om er 100% voor te gaan en het frame werd doormidden geslepen. Alles achter het blok is volledig custom gebouwd. Wessel boog de buizen voor het hardtail gedeelte en laste, onder Gabriel’s deskundige supervisie, het frame in elkaar op de lastafel. Wessel werkte bijna obsessief aan alle details. Zo is de achterrem ultra-clean geïntegreerd met eigenbouw brackets en subtiele remleidingen. De voorrem is weggestopt op een custom beugel net achter de geshavede vorkpoten, die weer in gemodificeerde ‘cleane’ kroonplaten zitten met 6 inch langere forktubes. De wielen lijken mooi open door de extra kleine Tolle-schijven, voor én achter. Het 21” voorwiel èn het 18” achterwiel werden door Ralph, de Spokeman, om kleine Harley-diabolo naven gespaakt en het gewenste tandwiel maakte Wessel zelf. “Want er zijn geen 32-tands tandwielen te koop voor Harley naafjes”, aldus Wessel. Het zadel is van de hand van Jeroen ‘Silver Machine’. De dummy-olietank, die de bobine verbergt, is een knipoog naar de fisheye-lenzen die werden gebruikt in 90’s skatevideo’s. “Door die bolle lens kreeg je zo’n maf lachspiegel effect, dat wilde ik ook. Omdat de motor kickstart heeft, kon ik de accu weglaten. Weer een stukje cleaner.”

SKATEBOARD WIEL

Het stuur staat net iets voorover. “Precies zoals op de BMX vroeger, dat hoort gewoon zo”, aldus Wessel. Er is een intern gashendel gemonteerd – clean, weetjewel – en de handvatten komen van een crosser. De chopper ademt niet alleen techniek, maar ook cultuur: van skatevideo’s tot industrie. “Ik gebruikte kruiskartels op de kicker, choke en diverse schroeven. Dat oogt industrieel, ruig en toch verfijnd.” En dan die kettingspanner: “Na de testrit klapperde de ketting behoorlijk. Omdat het frame al gespoten was, wilde ik er niet meer aan lassen. Dus maakte ik een scharnierpunt geïntegreerd met een van de motorsteunen en gebruikte ik een geveerd armpje met een skateboardwiel om de ketting op spanning te houden.” De uitlaat is samengesteld uit losse bochten, en een fishtail demper van zolder bij Gabriel, allemaal afgewerkt met hittebestendige zwarte lak, voor een strakke overgang tussen chroom en staal.

Narrow Chop: PW Custom Cycles bouwt maatwerk voor Christian

DRIE TIETEN

Het ducktail-spatbord, de puntige sissybar en het achterlicht delen allemaal dezelfde vormtaal: een stijl geïnspireerd op jaren ’50 auto’s. Het achterlicht is een verhaal op zich: “Ik heb het hele ding zelf ontworpen en gemaakt. De lens is thuis 3D-geprint, de behuizing is cnc gefreesd en het licht komt van een custom printplaat. Het is een verwijzing naar die drieborstige dame uit de dystopische cyberpunk film Total Recall.” Ook gedurfd is het kleurenschema. “Iedereen heeft een zwart frame en een gekleurde tank. Ik deed het andersom. Zo werd het frame het kader voor alles wat ik erin wilde laten zien.”

INSPIRATIE

Wessel besluit: “Als je vier jaar met een motor bezig bent lijkt er soms geen eind aan te komen. Soms had ik er periodes geen zin in. Bijvoorbeeld toen mijn rem-setup niet wilde zoals ik had bedacht, of toen m’n blok in elkaar liep tijdens de testrit. Dan rommelde ik aan andere projecten. Toch kwam er telkens weer de motivatie om verder te gaan. Inspiratie kwam met vlagen en steeds ontstak hernieuwde liefde voor het project!”

Tekst en fotografie: Floris Velthuis

SPECIFICATIES YAMAHA XS650 HARDTAIL CHOPPER

Motor Specificaties

ALGEMEEN

MOTORBLOK

RIJWIELGEDEELTE

DIVERSEN

SPUITWERK

DANK AAN

1 van 4